Czyste Powietrze – cel programu i jego znaczenie
Program „Czyste Powietrze” to inicjatywa, która ma na celu poprawę jakości powietrza oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę starych pieców i termomodernizację budynków jednorodzinnych. Jako największy projekt tego typu w Polsce, ma kluczowe znaczenie dla walki ze smogiem oraz poprawy efektywności energetycznej budynków.
Krytyka dotychczasowych reform i potrzeba zmian
W trakcie spotkania Robert Gajda, zastępca prezesa NFOŚiGW, zwrócił uwagę na konieczność przeprowadzenia pilnych zmian w programie. Skrytykował wcześniejsze reformy, które doprowadziły do nadużyć finansowych, wskazując na potrzebę wprowadzenia bardziej precyzyjnych regulacji w zakresie finansowania inwestycji. Dodatkowo podkreślono potrzebę edukacji społeczeństwa na temat korzystania z programu.
Kryteria wejścia do programu i weryfikacja dochodów
Konsultacje rozpoczęły się od omówienia kryteriów wejścia do programu, w tym sposobu dokumentowania i weryfikacji dochodów. Uczestnicy dyskusji zauważyli problem z manipulowaniem składem gospodarstw domowych oraz przepisywaniem współwłasności budynków na osoby o niskich dochodach. Rozważano również, czy progi dochodowe powinny być jedynym kryterium przyznawania dotacji.
Problemy związane z prefinansowaniem
W kolejnej części konsultacji omówiono kwestie prefinansowania. Zwrócono uwagę na nieuczciwe praktyki, w których pełnomocnicy działający w imieniu beneficjentów wykorzystywali elastyczne zasady programu. Propozycje zmian obejmowały stworzenie bardziej rygorystycznych zasad dla firm wykonawczych oraz zaangażowanie zewnętrznych instytucji, takich jak banki.
Standard energetyczny budynków
Dyskutowano również nad standardem energetycznym budynków objętych programem. Omówiono aktualne wymagania dotyczące zmniejszenia zapotrzebowania na energię do ogrzewania oraz audyty energetyczne. Uczestnicy zaproponowali wprowadzenie obowiązkowej termomodernizacji w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania oraz rezygnację z audytów na rzecz świadectw charakterystyki energetycznej budynków.
Rola wykonawców i jakość realizacji projektów
Podczas spotkania poruszono temat odpowiedzialności wykonawców. Zaproponowano wprowadzenie wzorów umów oraz ubezpieczeń OC dla firm realizujących projekty w ramach programu. Uczestnicy zaproponowali również stworzenie listy rekomendowanych wykonawców oraz wzmocnienie nadzoru nad realizacją inwestycji.
Nowoczesne technologie w programie "Czyste Powietrze"
Na zakończenie konsultacji omówiono technologie wykorzystywane w programie, takie jak pompy ciepła, kotły na biomasę czy instalacje hybrydowe. Uczestnicy dyskusji wskazali na konieczność promowania urządzeń o wysokiej jakości oraz rozważenia nowych kryteriów dla urządzeń z listy ZUM. Zwrócono także uwagę na problem nielegalnych modyfikacji kotłów na paliwa stałe.
Podsumowanie i zapowiedź dalszych spotkań
Na zakończenie spotkania wiceminister Bolesta podkreślił, że konsultacje będą kontynuowane do końca października, a obecne rozmowy to dopiero początek kompleksowych zmian w programie „Czyste Powietrze”. Wskazał, że zgłoszone uwagi i propozycje będą brane pod uwagę w dalszych pracach nad udoskonaleniem programu.